Helpt het beruchte Softenon tegen kanker?

CBRN 'verlijmd' met BCL-2

C6, een van de drie Thalomidederivaten van Cheng c.s., bindt merker CBRN ook aan gemuteerde BCL-2-eiwitten (afb: Xinlai Chen et. al/Cell)

Er is waarschijnlijk geen medicijn dat in de lage landen meer turbulentie en angst heeft veroorzaakt dan Softenon (‘zondagse’ naam thalidomide), Softenon is een merknaam), het slaapmiddel en de pijnstiller die het ongeboren leven drastisch verminkte. Overigens wordt het middel nog steeds tegen een groot aantal ziektes ingezet ook tegen kanker. Zo zou het middel de bloedvataanwas in tumoren remmen en daarmee de kankercellen doden. Thalodomide zou zeer effectief zijn tegen multipele myeloom  (ook wel ziekte van Kahler genoemd) en andere beenmergkankers. Nu hebben onderzoekers in Duitsland drie thalidomideachtige verbindingen ontwikkeld die effectief zouden kunnen zijn tegen kanker.
Lees verder

Mondialisering handel maakt rijken rijker

Volgens onderzoek zou de mondialisering van de handel de laatste vijftig jaar wereldwijd hebben geleid tot verhoging van inkomens en levensstandaard, maar binnen landen zou die ontwikkeling juist hebben geleid tot grotere ongelijkheid. Vooral de 10% rijksten in landen gingen er het meeste op vooruit. Lees verder

Een kubieke millimeter hersens in (complex) beeld gebracht

hersencellen in beeld

De linker afbeelding (J) toont een niet eerder ontdekte driehoekig neuron. Rechts (K) is te zien dat hersencellen vele koppelingen (synapsen) hebben met andere cellen, ook gliacellen (afb: Alexander Shapson-Coe et. al/Science)

Om een idee te krijgen hoe het menselijk brein werkt hebben onderzoekers rond Alexander Shapson-Coe van de Harvard- en de Queen Mary-universiteit in Londen een kubieke millimeter menselijke hersens (de temporale kwab) ‘uitgepluisd’ en gereconstrueerd met hulp van, onder meer, elektronenmikroskoop en rekentuig

. Dat speldenknopje hersens bevatte zo’n 57 000 cellen, 23 cm aan bloedvaatjes en maar liefst 150 miljoen synapsen (koppelingen tussen hersencellen). Alles tezamen omvatte dat minieme stukjes hersens in gedigitaliseerde vorm 1,4 petabytes aan informatie (peta=10^15=biljard).
Het bleek dat het aantal gliacellen, die allerlei hulpfuncties voor neuronen verrichten, twee keer hoger was dan het aantal neuronen, waarbij oligodendrocyten in de meerderheid waren. Die gliacellen hadden duizenden zwakke verbindingen met de neuronen (de ‘echte’ hersencellen). Kortom: onze hersens vormen een knap ingewikkeld samenstel van samenwerkende cellen en verbindingen, waarin we door al die bomen vooralsnog het bos niet kunnen ontwaren.

Bron: Science

‘Vies doen’ maakt chemische processen effectiever

De mondiale chemische industrie is een belangrijke verbruiker van fossiele brandstoffen en levert daardoor een grote bijdrage aan de klimaatverandering; Onderzoek van de Curtin-universiteit zou hebben uitgewezen dat die bedrijfstak wat minder milieu- en klimaatverstorend kan worden door de boel te verontreinigen. Lees verder

Japan wil weer meer op walvissen jagen

Japan wil meer walvissen gaan vangen. Nu wordt de vangst van kleinere walvissen toegestaan binnen ‘economische’ grenzen van een land. Japan is een van weinige landen in de wereld dat nooit is opgehouden met de walvisvangst onder het mom van wetenschappelijk onderzoek. Japanse vissers zouden nu jaarlijks 2000 ton aan walvissen vangen. Het is bedoeling die hoeveelheid uit te breiden tot 5000 ton per jaar. Lees verder

Eiwitstructuurvoorspeller AlphaFold kan dat nu ook met niet-eiwitten

eiwitstructuur

De structuur van eiwitten zegt veel over zijn functionaliteit

De vorm van een eiwit zegt veel over waar dat voor dient. Tot niet zo heel lang geleden moest die vorm vaak met veel moeite worden achterhaald, tot Google in 2019 met AlphaFold op de proppen kwam. Dat schijnt het eiwitonder-zoek, in combi-natie met kunst-matige intelligentie, een heel eind op weg gebracht te hebben. Nu kan AlphaFold ook de structuur (en daarmee wisselwerking met andere verbindingen) voorspellen van andere biomoleculen dan eiwitten. Lees verder

Evolutionair ki-systeem ‘voorspelt’ eigenschappen van stoffen

Evolutionair algoritme voor moleculen

Het evolutionaire algoritme voor moleculen zou voor vele toepassingsgebieden te gebruiken zijn (afb: Frank Glorius et. al/Cell)

Een groep onderzoekers rond Frank Glorius van de universiteit van Münster (D) heeft een (evolutionair) algoritme ontwikkeld waarmee de structuur van verbindingen is te ‘voorspellen’, maar ook de kwantummechanische of therapeutische eigenschappen van een molecuul en zelfs of die stof giftig zou kunnen zijn voor de mens. Het gebruik van het systeem zou geen bijzondere vakkennis vereisen, stellen de onderzoekers. Ze zou in feite bruikbaar zijn in combinatie met vrijwel alle chemische (moleculaire) databestanden Lees verder

Verlies aan biodiversiteit leidt (mede) tot meer besmettingen

Jason Rohr (2019)

Jason Rohr (afb: Notre Dame)

Volgens onderzoekers rond Jason Rohr van de Notre Dame-universiteit in de VS zou het terugdringen van de broeikasgasuitsoot en het verlies aan soortenverscheidenheid en het voorkomen van soorteninvasies de uitbraak van besmettelijke ziektes kunnen temperen. De onderzoekers stellen echter ook dat meer onderzoek nodig is, voor naar de onderling beïnvloeding van de risicofactoren.
Lees verder

Een kwantumchip met miljoenen kwabits? Het lijkt mogelijk

Zuiver silicium

Een plak silicium wordt beschoten met lichte siliciumionen ter vervanging van de zwaardere isotopen (29 en 30) (afb: David Jamieson et. al/ Nature)

Een manier om heel zuivere siliciumplakken te maken zou de weg openen naar een kwantumchip met miljoenen kwantumbits. Dat begint er op te lijken. Nu zitten ‘we’ nog maar op een paar honderd kwabits. David Jamieson van de Universiteit van Melbourne en medeonderzoekers hebben daartoe fosforatomen geïmplanteerd in zeer zuiver silicium. Overigens zeggen onderzoekers van de universiteit van Bazel ook zo’n prestatie te hebben geleverd met spins van ‘gaten’, ook met silicium.
Lees verder

Samengaan nano, bio, neuro en digi groot risico voor mens en maatschappij

Dirk Helbing (ETHZ)

Dirk Helbing (afb: ETHZ)

Dirk Helbing van ETH in Zürich en Marcello Ienca van de TU München wijzen in artikel in Ethics & Information Technology op de gevaren die er ontstaan als neuro-, nano-, bio- en digitale technologie met elkaar versmelten. Dergelijke ‘samenkomsten’ op technologisch gebied zijn vaak een voedingsbodem voor ingrijpende innovaties. Grenzen tussen de fysieke, biologische en digitale wereld vervagen en daarmee ook de regelgeving, waarschuwen ze. Ze komen met een voorstel.
Lees verder